Kort om prosjektet: Dette var eit valfritt prosjekt med fokus på sjangerforståing. Me fekk velja mellom ulike kommunikasjonsformer og sjangrar, innanfor temaa journalistikk, informasjon og reklame.
Eg har valt sjangeren Konsertplakat. Om det er ein reklameplakat eller informasjonsplakat, kan diskuterast. Ein konsertplakat informerar om ei hending, men samstundes vert dei laga for å auka anntal selde billettar for å få større inntekt.
Mitt produkt:
Me fekk i oppdrag å kommentera blogginnlegga til elevane ved Kongsberg vgs. Desse omhandla informasjonskløfter og var innleiingar til det som seinare skulle bli lengre fagtekstar. Vår oppgåve var å forsøkje å rettleie, gi tips og seie kva me tykte var bra og evt mindre bra i innleiingane. Her vil eg presentera ein av kommentarane eg skreiv, for så å gi ein fagleg vurdering og komme med mi personlege meining. Eg kjem så innom kva omsyn ein må ta når ein kommenterer andre sine bloggar/fagtekstar.
Eg kommenterte bloggen til Marit, innlegget hennar finn de her.
Dette er min kommentar:
Hei, eg tykkjer du har ei god, fangande innleiing, in medias res, rett på sak. Heile vegen har du eit godt og enkelt språk.
I innleiinga nemner du berre internett som ein måte å tilskaffe seg kunnskapar på, er dette den einaste informasjonskjelda det er mangel på?
Likar måten du presenterer problemstillinga, bra at du konkretiserar den i slutten av innleiinga slik at me som lesarar veit kva me kan forventa oss å lesa om utover i teksten din.
Det du Kan gjera, er å nytte kjelder/ og eventuelt skriva ein meir presis definisjon om kva informasjonskløfter er.
Ei god innleiing, vonar sluttresultatet også vert godt!
Innleiinga i denne teksten om informasjonskløfter fangar lesaren allereie frå fyrste setning. Språket er, som skrive i kommentaren, godt og har god flyt. Marit forklarer kva ei informasjonskløft er. Men eg saknar ein meir presis definisjon. Det er flott at ho får fram Kva det er som skapar informasjonskløfter og kva konsekvensar dette får; ” Dette fører igjen til at deler av verdens mange samfunn ekskluderes, fordi noen sitter inne med kunnskap som gir dem et fortrinn ovenfor den resterende part.” Vidare får ho fram kva rolle media har som folkeopplysar og som ”den fjerde statsmakt”. Her nyttar ho fagbegrep, noko som hevar nivået i fagteksten. Innleiinga vert avrunda med eit spørsmål som ledar til problemstillinga. At problemstillinga vert presentert tydeleg avslutningsvis, viser struktur og gjer at me som mottakarar veit kva me kan venta oss ved vidare lesing.
Personleg tykkjer eg Marit har skrive ei svært god innleiing som appellerer til lesaren og gjer ein interessert i å halde fram med lesinga. Teksten er truverdig, det er tydeleg at forfattarens it inne med gode kunnskapar om emnet.
Av tips som evt kan gjera teksten betre, kan eg nemna å leggja til ein meir presis definisjon av informasjonskløfter og å nytta kjelder. Dette er kun pirk, ettersom teksten er av høg kvalitet i utgangspunktet.
Når ein kommenterer andre sine blogginnlegg/fagtekstar, er det visse omsyn ein må ta. Tekstane som er skrivne har vedkommande truleg brukt lang tid på, og står inne for sitt produkt. Om ein då kjem med negative og usaklege kommentarar, kan det verka sårande i tillegg til at det er meiningslaust. Difor har eg valt å leggja vekt på kritisk, konstruktiv tilbakemelding, samstundes som eg også peikar på det positive. For utan tvil; det var ekstremt mykje bra. Desse elevane skal skriva vidare på tekstane, difor er det viktig å motivera.
Ordninga med kommentering og deling av informasjon mellom vgs-elevane i Kongsberg og Sogndal tykkjer eg fungerer fint, og det er svært lærerikt. Som Virginia Shea har skrive i boka ”Netiquette” : ”Kunnskap er verdifullt, og blir bare mer verdt når den deles med andre.” (Utdraget frå boka finn du her)
Link til film
Video om korleis skeiv og mangelfull presentasjonen av etniske minoritetar i media er kan skape fordommar.
”Journalisten skal opptre sakleg, nøytralt og etter dei etiske retningslinjene som er vedtekne av pressa”, skriv Siri Ødegård og Inger Hobæk i Mediekommunikasjon2 (2008, s.335). Korleis fungerer dette i praksis? Bør ein vera fullstendig nøytral i vinklinga? Korleis fungerer dette i eit fleirkulturelt samfunn, der folk har ulik bakgrunn og ser verda med ulike auger? Kva er etnosentrisme og kulturrelativisme? Kan val av synsvinkel gå utover ytringsfridommen? Dette skal me sjå nærmare på i denne teksten.
Kva ståstad ein har, påverkar korleis me forstår og oppfattar verda. Det gjeld oss alle som enkeltmenneske, men også media som nyheits- og kulturformidlar (Asbjørnsen m.fl. 2007, s.96). Derfor kan det, når ulike kulturar møtest, oppstå ein ”kulturkræsj” i måten saker vert tolka/vinkla. Mange ser verda utifrå eigne verdiar og levemåtar, og ser på desse som dei beste. Då måler og vurderer ein andre kulturar med sin eigen som målestokk. Dette kallast etnosentrisme. ”Etnosentrisme består i at man betrakter seg selv, sin organisasjon eller kultur som det selvfølgelige midtpunkt i verden.” (Ole Bruseth, 2005).
Det motsatte av etnosentrisme, er kulturrelativisme. Det store norske leksikon definerer kulturrelativisme slik: ” Perspektiv som går ut på å se alle kulturer eller kulturmønstre som likeverdige, noe som innebærer at ulike samfunn må forstås ut fra sine egne premisser.” Det handlar altså om å forsøkje å forstå andre utifrå deira føresetnader. I Mediemøte2 står det at ved kulturrelativisme ”vert ikkje skikkar og handlingar vurderte som ”gode” eller ”dårlege”, men annleis og med sin eigen logikk.” (2007, s.97).
Asbjørnsen m.fl. skriv at somme hevdar at journalistikken i dag om ikkje-vestelege minoritetar inneheld etnosentriske element. Forskarar har dokumentert at presentasjonen i alle fall er skeiv og mangelfull. Dette kan gi befolkninga eit feil inntrykk av denne folkegruppa. Særskilt blant dei eldre generasjonane, kjenner mange ikkje personleg til personar med ein annan etnisk bakgrunn enn dei sjølve, difor har medieframstillinga mykje å seie for deira oppfatning. ”Ein journalist får rolle som ein slags ”omsetjar” mellom kulturar” (Asbjørnsen m.fl. 2007, s. 96), difor er vinklinga viktig og ei av dei store utfordringane for journalistikken i det fleirkulturelle samfunnet. Spørsmålet er då kva briller ein skal sjå verda gjennom.
”Mange journalistar og redaktørar vil vera samde i at kulturrelativisme bør vera ei rettesnor for presentasjonen i media.” (Asbjørnsen m.fl. 2007, s. 97). Men andre punkterer også at ”eit slikt utgangspunkt kan stå i motsetning til at ein kritisk kan ta opp problem og konfliktar i samfunnet som er knytte til kultur og religion”. At kulturrelativisme i praksis vil seie avgrensing av ytringsfridommen er også ei meining om saka. Samstundes kan det vera feil å vinkle alt frå etnosentrisk ståstad, det er ikkje alltid eins eigne verdiar og levemåtar som er dei beste. Nokon spekulerer på om den gyldne middelveg er kan vera den rette. ”Det som er viktig er å være bevisst sine egne holdninger og verdier, og respektere at andre har alternative, kanskje motstridende synspunkter. En åpen og undersøkende holdning er derfor alfa og omega. Når vi skjønner mer av hvordan andre ser verden, kan det jo hende at vi etter hvert tar noen av våre egne syn og verdier opp til vurdering.” skriv Ole Bruseth (2005). Kva som er det rette, er altså eit omdiskutert tema. Det finst ikkje noko klart fasitsvar. Kva meiner du er det rette? Grunngi kvifor.
Kjeldeliste
Dag Asbjørnsen m.fl: Mediemøte2, Aschehoug 2007.
Siri Ødegård og Inger Hobæk: Mediekommunikasjon 2 , GAN Aschehoug 2008.
http://www.snl.no/kulturrelativisme (lasta ned 04.02.10.)Jon Schackt.
http://www.lnu.no/pages/side.aspx?nr=5954 (lasta ned 04.02.10.)Ole Bruseth.
Mi sterkaste medieoppleving er utan tvil Muse-konserten som fann stad i Oslo spektrum den 25.oktober 09. Tenk deg; ein heil sal, proppa full av 8000 spente muse-tilhengjarar, stemninga er spent og uroleg når oppvarmingsbandet stig opp på scena. Den eine songen etter den andre. Så vert det stilt. Brått tek eit multimedieshow til på scena. Tre “blokker”, ja blokkhus (ser det ut som) dekkjer nærmast heile scena. I vindaugene vert lysa tent i ulik rekkjefølgje. Roleg, instrumental musikk høyres i bakgrunnen. Personar aka svarte skuggar ser ut til å gå oppover trapper mot toppen. Med eitt tek personane til å falle. Det gjer snart også “teppa” som dekkjar blokkene. “Uprising” -introen ljomar ut av høgtalarane. Stemninga går mildt sagt i taket. Har aldri heilt forstått skrikande fjortis-jenter, ikkje før no. Det er nærmast umogleg ikkje å hyle, flaut, men sant. Midt i det som tidlegare var tre blokker står medlemmane i Muse. Ein på kvar “boks”. Mathew Bellamy i rosa skinnbukse til og med. Litt av eit syn. Kvaliteten på musikken er ekstremt god (og høg), likevel vert dei tildelte øyrepluggande liggjande. Ikkje noko av dei herlege tonane skal stengjast ute, inntrykka er streke. Boksane dei står på (og dei som er over) vert nytta som store skjermar med nærbilete av bandet, multimedieshow dukkar også opp her. Laserstrålar og andre stilige lys-effektar hevar showet endå meir. Gjennom 18 musikalske vidunderfantastiske låtar fører dei oss. “Feeling good”, “Hysteria” og “Guiding light”. Profesjonalitet ut til fingerspissane. “Starlight“,“Supermassive black hole.” Heilt rått. Det er eit eventyr, eit lykkerus som du håpar aldri tek slutt. Naturlegvis er det umogleg å lata seg gjennomføra. Svært godt nøgde, tuslar me ut att av spektrum. Hørselen er svekka, men smilet er breitt. Wow. Sjølv oss som var “super-fans” før konserten, vart ikkje akkurat mindre tilhengjarar etterpå, heller meir, om mogleg. 25.10.09 er ein dag eg seint vil gløyma.
Anmeldelse frå konserten kan du lesa her:
Med temaa ytringsfridom og personvern utlevert, starta idèmyldinga til det som til slutt skulle stå som ein fiks ferdig “reklamefilm” på nøyaktig 45 sekund. Ein heil del brukbare moment blei skissert og skrabla ned, før me (ei gruppe på 4; IngridW, Ingvild, Kristin og eg) plukka ut det me såg på som dei mest vesentlege momenta.
Sosiale medium vert stadig nytta av fleire. Mange tenkjer ikkje over konsekvensane av det dei skriv. Det kan vera fort å skriva ein kommentar og trykkja på “send”-knappen, men har dei eigentleg tenkt over kva dei gjer? Mobbing og krenkjing er mykje enklare å gjennomføre når ein ikkje ser vedkommande, den det berører. Ved vår film, ville me understreka faktumet at det ikkje kun er på skjermen det skjer. Det kunne like godt ha blitt sagt andlet til andlet.
Som ei førebuing til fagdagen med filming, hadde me ei kveldsøkt i media med Johnny. Denne kvelden gjekk han gjennom forskjellige, nyttige verkemiddel som kan nyttast ved filmproduksjon. Retning/blikk-bevegelse, kameravinklar, utsnitt, komposisjon, det gyldne snitt er berre noko av det han gjennomgjekk. Økta var svært nyttig og eg (og truleg dei fleste andre) blei meir inspirert og meir gira på å få til eit bra resultat. Før kvelden var omme starta me teiking av storyboard.
Storyboardet fullførte me fredag morgon. No vart også “skodespelar”-rollane fordelte, og filminga byrja. Under innspelinga nytta me fleire av teknikkane Johnny lærte oss. Lyssettinga skulle passa til stemninga me ville uttrykkja, perspektiv som frosk, fugl og normalperspektiv nytta me, ved t.d. å sjå opp på mobbaren, fekk den meir autoritet, veksling mellom ulike utsnitt gjorde at filmen fekk betre flyt, retninga karakterane stod og blikkretninga deira måtte stemma då filmen skulle redigerast og klippast til osv. Musikk vart lagt på til slutt. Redigeringa føregjekk i programmet iMovie. Resultatet til slutt vart i grunn ikkje så verst med tanke på kor lite trening me har i film-laging og med tanke på kor lite tid me hadde på oppgåva.
Gruppa vart einige om å ikkje publisera filmen på internett, difor vert den ikkje lagt ut på bloggen heller.
Det var eit utfordrande, men samstundes svært kjekt prosjekt. Ville gjerne ha gjort det igjen!
Boktrykkjarkunsten
Rundt 1450 utvikla Johann Gutenberg trykkpressa, skriv Asbjørnsen m.fl, (2007, s 124). Tidlegare blei bøkene skrivne for hand, noko som var både tungvindt og svært tidkrevjande. Effektiviteten fekk med andre ord eit betydeleg løft då boktrykkjarkunsten blei teken i bruk. ” I år 1500 framstilte ein meir enn tusen sider om dagen, og i 1750 kunne to til tre arbeidarar produsere 250 sider i timen. ” (Per Inge Nordstrand, 2000)
Sjølve trykkinga føregjekk på denne måten:
”Lause typar med bokstavar og andre teikn vart monterte på ei plate, påførte blekk og pressa mot eit papirark. Når ein hadde produsert så mange sider som ein ønskte, vart plata demontert og dei lause typane kunne brukast til å setje saman nye trykkplater.”
(Asbjørnsen m.fl. 2007, s. 124)
Den fyrste boka Gutenberg trykte, var Bibelen. Ettersom dei religiøse skriftene no vart trykte opp i store opplag, vart ikkje kyrkja lenger einerådande i å definere religion og religiøst liv. Gjennom trykksakene vart det alternative måtar å forstå og praktisere kristen religion. Også alternative måtar å forstå naturen og verda på, vart presenterte ved hjelp av trykksakene. (Asbjørnsen m.fl 2007, s.125) Ikkje rart at reformasjonen blir sedd på som eit direkte resultat av trykkrevolusjonen.
Kjeldeliste:
Asbjørnsen, Dag m.fl: Mediemøte2, Aschehoug 2007.
Nettside: http://home.c2i.net/pnordstrand/gutenberg/boktrykking.htm , skrive av Per Inge Nordheim, 2000. Lasta ned 01.11.09
B Refleksjon
7. Hva er vanskeligst å gjennomføre av dette? hvorfor?
Det som var vanskleg å vite korleis ein skulle skrive kjeldene rett, kvar i tekstane dei skulle plasserast ved dei ulike høva osv. At me ikkje kunne blande setningar frå ulike nettastader/bøker, utan å få store problem med å definere kjelder, opplevde eg som direkte plagsomt. Elles var det ikkje over-vanskleg med kjelder, men treng nok ein heil del trening før det går automatisk.
8. Begrunn hvorfor kildene dine er pålitelige.
Mediemøte2 er ei lærebok, nytta i den norske skulen, difor går eg utifrå at den kun består av fakta. Samstundes stemmer faktaa over eins med det eg elles har lese på ulike internettsider.
Det eg fann om trykkjemetoden på nettsida http://home.c2i.net/pnordstrand/gutenberg/boktrykking.htm , skrive av Per Inge Nordheim 2000, stemmer også over eins med det som står elles på nettet og i læreboka. Difor ser eg også på denne som ei sikker kjelde.
Smol's Blog 